Interneten bidez gero eta gauza gehiago egiten ditugun heinean — erosketak, banku-kudeaketak, lagunekin hitz egitea — gero eta pasahitz gehiago behar ditugu. Erraza da pentsatzea: "Nola gogoratuko ditut hainbeste pasahitz desberdin?" Horregatik, askotan, pertsonek pasahitz bat edo bi sortu eta leku guztietan erabiltzeko tentazioa izaten dute. Baina hori arrisku handi bat da.
Pasahitz bakarrak, arazo ugari
Imajinatu zure etxerako giltza bakarra duzula. Giltza horrekin ate nagusia, kotxea, trastelekua eta bankuko kutxa gotorra ireki ditzakezu. Zer gertatuko litzateke giltza hori galduko bazenu edo norbaitek lapurtuko balizu? Dena galduko zenuke!
Interneteko pasahitzen munduan ere antzeko zerbait gertatzen da. Webguneek zure pasahitza gorde eta babesteko ardura hartzen dute, baina, zoritxarrez, noizean behin, segurtasun-hausteak gertatzen dira. Hau da, zibergaizkileek milioika erabiltzaileren datuak, pasahitzak barne, lapurtzen dituzte. Datu-filtrazio masibo horiek albisteetan ikusten ditugu maiz, eta normalean, enpresa handiei gertatzen zaizkie, baina eragin handia dute pertsona arruntengan.
Horrelako filtrazio bat gertatzen denean eta zuk pasahitz bera erabiltzen baduzu hainbat lekutan, hau da gerta daitekeena:
- Dominio-efektua: Zibergaizkileek webgune batean lortutako zure pasahitza ez dute bakarrik leku horretan erabiliko. Saiatuko dira pasahitz horrekin zure beste kontu batzuetan sartzen: zure posta elektronikoan, sare sozialetan, erosketa-guneetan, edo are okerrago, zure banku-kontuan. Pasahitz bakar horrek hainbat "ate" ireki diezazkieke.
- Identitate-lapurreta: Zure izenean mezu faltsuak bidali edo sare sozialeten zure izenean publikatu ahal izango dute, zure irudia eta izena erabiliz.
- Diru-galerak: Zure banku-kontuetan edo kreditu-txarteletan sartzen badira, zure dirua lapurtu dezakete edo erosketak egin ditzakete, eta horrek finantza-arazo larriak ekar ditzake.
- Informazio pertsonalaren lapurreta: Zure posta elektronikora edo beste zerbitzu batzuetara sartuta, zure datu pertsonalak, argazkiak edo dokumentu pribatuak eskuratu ahal izango dituzte, eta horrek zure pribatutasuna arriskuan jarri dezake.
Laburbilduz, pasahitz berdina toki guztietan erabiltzea, pasahitza bera oso segurua bada ere, praktika oso txarra da. Giltza bakarra lapurtzen badizute, zure bizitza digital osoa arriskuan egongo da. Segurtasun-hausteak errealitate bat dira, eta horiek prebenitzeko neurriak gure esku daude.
Hurrengo artikulu batean, pasahitz desberdinak erraz eta segurtasunez kudeatzeko dauden tresna erabilgarriei buruz hitz egingo dugu, zure bizitza digitala are seguruagoa izan dadin.
Lotura interesgarriak:
